Ang Mga Tsuper ng Pilipinas

Ang Mga Tsuper sa Pilipinas

Sipi Mula sa Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino

Mga Kuwentong Barbero ni Bob Ong

Talambuhay ng May-Akda

            Hindi katulad ng ibang manunulat, mahirap hanapin ang talambuhay ni Roberto “Bob” Ong. Ayon sa mga artikulo sa internet, hindi tunay na pangalan ng manunulat ang Bob Ong. Nais niyang itago ang kanyang tunay na pagkatao upang magawa niya ang mga bagay na nais niyang gawin at mailahad niya ang kanyang mga pananaw at opinyon nang walang alinlangan. Ayon din kay Bob Ong, hindi na raw niya kailangang magsulat ng kanyang talambuhay para malaman ng tao ang kanyang pakay sapagkat nakalahad na ito sa mga librong kanyang naisulat. Ang mga naisulat niyang libro ay ang green book o ABNKKBSNPLAKo (2001); ang yellow book o Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino? (2002); ang black book o ang Ang Paboritong Libro ni Hudas (2003); ang orange book o ang Alamat ng Gubat (2003); ang white book o ang Stainless Longganisa (2005); at ang red book o ang Macarthur (2007). Kabilang rin sa mga librong kanyang isinulat ang Kapitan Sino (2009), Ang mga Kaibigan ni Mama Susan (2010), at Lumayo Ka Nga sa Akin (2011).

            Masasabing malayo na ang narating ni Bob Ong para sa isang manunulat na ayaw magpakilala at ilantad ang sarili sa kanyang mga taga-hanga. Sa kasalukuyan, ang kanyang mga libro ay ginagamit sa book reports at pagsusuring pampanitikan sa iba’t ibang paaralan. Patuloy na tinatangkilik ng mga mambabasa ang libro ni Bob Ong kahit na hindi nila lubusang nakikilala ang kanyang pagkatao.

Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino

Mga Kuwentong Barbero ni Bob Ong

            Ang librong ito ang ikalawang akdang isinulat ni Bob Ong at inilathala noong 2002. Tumatalakay ito sa mga kuwentong barbero, mga opinyon ng tao at mga artikulo mula sa BobongPinoy.com kung saan ang manunulat ang mismong webmaster nito.

            Ang BobongPinoy.com ay ang website ni Bob Ong na tumatalakay sa mga kapintasan at kagandahan ng pagiging Pilipino. Itinatag ito nang maupo sa pagka-presidente si Joseph Estrada, at binuwag matapos itong bumaba sa kanyang pagsisilbi. Dito, malayang nakapag-uusap ang mga Pilipino, sa loob at labas ng bansa, para talakayin ang mga nangyayari sa kanilang bayan. Malayang nakapagpapalitan ng kuru-kuro ang mga bisita ng BobongPinoy.com hinggil sa mga isyu sa pamahalaan. Sabi nga ni Bob Ong dito, para siyang hinarap sa milyon-milyong mambabasa para ihayag ang kanyang pakay gamit ang internet. Sa website na ito ay nakapagsalita ang mga Pilipino at naipahayag nila ang kanilang saloobin sa harap ng marami pang Pilipino at mga banyaga.

            Dahil nga sa pagbuwag ng naturang website, naisipan ni Bob Ong na isalin sa isang libro ang laman ng BobongPinoy. Dito nga nagbunga ang Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino. Tinawag rin itong yellow book dahil binalak ‘di umano ng may-akda na gayahin ang “For Dummies” book series.

Ang Mga Tsuper sa Pilipinas

Sipi Mula sa Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino

Mga Kuwentong Barbero ni Bob Ong

            Ah…drivers! Sinong Pinoy ba ang walang kwento tungkol sa kanila? Sa mahabang karanasan ko bilang pasahero, eto ang mga tsuper ng Pilipinas:

BAGGAGE BOYS. Mga driver na sa pilahan pa lang ng jeep e masinop na. Pilit na sinisiksik ang mga pasahero at hindi umaandar ang sasakyan hanggang hindi nakakapagsakay ng 20 katao sa upuan na pang-14. Bukambibig: “Kasya pa, dalawa pa ‘yan, kabilaan!”

PACMAN. Baggage Boys na matakaw sa pasahero hanggang sa highway. Walang sinasantong “No Loading/Unloading” signs. Hinihintuan ang lahat ng tao na pwedeng isakay, parang video game player na nag-iipon ng points at naghahangad ng bonus. Bukambibig: “Sige, konting bilis lang ho at bawal dito bumaba.”

FORMULA ONE. Mga kaskaserong piloto na nagpapalipad ng jeep. Di tulad ng Pacman, maraming pasaherong nilalagpasan ang Formula One. Para sila laging mauubusan ng lupa. Sa sobrang bilis magpatakbo, lahat ng pasahero e nakakapit nang mahigpit sa hawakang bakal. Bukambibig: (Wala. Hindi nakakausap.)

SCREWD DRIVER. Asiwa at mainit lagi ang ulo. Galit sa mga pedestrian, galit sa mga vendors, galit sa mga pasahero, galit sa mga pulis, galit sa mga kapwa driver, galit sa mundo. Sumisigaw, nagdadabog, at nagmumura bawat tatlumpong segundo. Bukambibig: “!^@%#.”

KUYA BODJIE. Ang tsuper na masayahin. Laging nakangiti at sumisipol. Malugod na bumabati sa lahat ng nakakasalubong sa daan. Perpekto na sana si Kuya Bodjie kung hindi lang s’ya madalas na sanhi ng heavy traffic. Bukambibig: “Kamusta? Kamusta na ang pag-aaral ng mga bata? Susundan n’yo na ba ni mare si …ano nga ang pangalan ng bunso mo, pare? Ano na ang nangyari sa inaaplayan mong trabaho sa Saudi?”

SI MANONG. Matandang driver na may matandang jeep. Yung tipong binubuo na lang ng kalawang ang sasakyan n’ya at pwedeng kakitaan ng mga itlog ng dinosaur. Madalas ring tumirik ang makina, at talo ang mga pabrika sa usok ng tambutso. Kadalasan naka-tune in si Manong sa AM radio at nakikipagpalitan ng kuro-kurong politikal sa katabing pasahero. Bukambibig: “Lipat na lang kayo sa kabilang jeep, nasiraan tayo.”

DON FACUNDO. May hihigit pa ba kay Manong? Oo, ang matandang mahilig−si Don Facundo, ang DOM na driver! Hitik sa green jokes at mga bukambibig na: “Sakay na, sexy, iuuwi na kita” o “Konting ipit para di mangamoy!”

DISC JOCKEY. Ang sound-tripper tsuper. Ultimo konsensya mo hindi mo maririnig sa sobrang lakas ng stereo n’ya. Lahat ng bagay sa loob ng sasakyan e kumakalabog at kumakalansing sa tugtog. Aakalain mo ring may on-going party sa loob ng jeep dahil sa dami ng kaibigan n’yang nakaangkas. Parang naki-hitch ka lang sa pribadong sasakyan. Bukambibig: (Hindi mo maririnig sa sobrang ingay.)

THE SUPER PINOY DRIVER. Marunong sumunod sa batas trapiko. Magalang sa mga pasahero. Hindi nanlalamang sa mga kapwa driver. At ayos magpatakbo ng sasakyan. Isa lang ang problema, hindi pa s’ya ipinapanganak.

Pagsusuri

Gamit ng Wika

            Katulad ng paglalahad ni Bob Ong sa iba’t ibang klase ng high school students, gumamit din siya sa akdang ito ng lantaran at nakatutuwang paglalarawan upang talakayin ang mga uri ng tsuper sa ating bansa. Gumamit din siya ng mga termino at mga karakter na tamang-tama sa katangian ng bawat klase ng tsuper.

           

            Ang paggamit ni Bob Ong ng ekspresyong ‘e’ ay kapansin-pansin sa lahat ng kanyang akda. Ipinakikita nito ang estilo ng awtor na gumagamit ng paraang kombersasyonal na naririnig niya sa mga karaniwang Pilipino.

            Gumamit din si Bob Ong ng Taglish na isang halimbawa ng code switching upang mas maging kawili-wili ang kanyang paglalarawan sa bawat uri ng tsuper. Ginamit niya ang lengguwahe ng mamamayan at maging ng mga kabataan sa kasalukuyan.

            Ayon kay Bob Ong, gaya ng nabanggit niya sa kanyang librong Stainless Longganisa (2005), nagsusulat siya hindi para maging modelo ng wastong paggamit ng salita at tamang komposisyon. Hindi rin niya alintana ang mga batas at depinisyon sa pagsulat dahil ito raw ay masakit sa ulo. Idinagdag din niya na lahat ng kilalang manunulat na nabuhay sa mundo ay may opinyon sa pagsusulat na kumukontra sa opinyon ng iba pang manunulat. Binanggit din niya sa librong ito na nirerespeto niya ang balarila subalit hanggang sa punto lamang na maiintindihan siya ng mga nakararaming tao.

            Gumagamit si Bob Ong ng mga simpleng salita, ekspresyon, paglalarawan at mga pahayag na nais niyang madali siyang maunawaan ng kanyang mga mambabasa sapagkat gusto niyang makapagbigay kawilihan at maging ng kaalaman sa mga akdang kanyang isinulat.  

Panitikan

            Maituturing na isang satira ang siping Ang mga Tsuper ng Pilipinas. Ang satira ay isang akdang pumupuna sa mga bisyo at kahinaan ng tao o lipunan sa paraang mapagpatawa, mapangkutya at may layuning magbunga ng pagbabago. Inilarawan ni Bob Ong sa paraang katawa-tawa ang iba’t ibang tsuper sa ating bansa. Hindi man niya lantarang sinasabi na huwag gayahin ang mga tsuper na ito, maliban sa The Super Pinoy Driver, sa paraan naman ng kanyang paglalarawan ay mahihinuha ng mambabasa na hindi nararapat ang ginagawa ng bawat tsuper at may dapat silang baguhin sa kanilang mga nakasanayang gawain.

            Kapansin-pansin ang teoryang Realismo sa akdang ito. Sa teoryang Realismo, higit na mahalaga ang katotohanan kaysa kagandahan. Hangad nito ang makatotohanang paglalahad at paglalarawan ng mga bagay, tao, lipunan at alin pa mang pwedeng mapatunayan sa pamamagitan ng pag-iisip ng tao. Higit na binibigyang pansin ng Realismo ang paraan ng paglalarawan at hindi ang uri ng paksa ng isang akda. Ipinakikita sa siping Ang Mga Tsuper ng Pilipinas ang mga karanasan at nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan. Ipinahayag niya ang kanyang mga obserbasyon, ang totoong katangian ng bawat tsuper at ang mga tunay na pangyayari sa loob ng jeep.

            Gumamit din ng mga tayutay si Bob Ong sa akdang ito. Gumamit siya ng pagtutulad at pagmamalabis dito. Halimbawa, inihalintulad niya sa player ng video game na pacman ang mga tsuper na matakaw sa pasahero hanggang sa highway. Inihalintulad din niya kay Kuya Bodjie, ang masayahing host ng programang Batibot, ang mga tsuper na palangiti at malugod na bumabati sa mga nakakasalubong sa daan. Isang pagmamalabis naman ang paglalarawan niya sa mga kaskaserong tsuper na tila nagpapalipad na ng jeep at wari ba ay lagi silang mauubusan ng lupa. Maituturing rin na pagmamalabis ang paglalarawan niya sa sasakyan ng tsuper na si Manong na tipong binubuo na lamang ng kalawang ang jeep at talo pa ang mga pabrika sa usok ng tambutso.

            Sa paggamit ni Bob Ong ng mga tayutay ay mas nailarawan niya nang mabuti at naihambing niya ang mga paksa sa isang paraan na nakatutuwa, malikhain at nauunawaan ng kanyang mga mambabasa. Sinadya niyang ganito ang kanyang paglalarawan upang mapa-isip at makita ng kanyang mga mambabasa na totoong ganito ang katangian ng mga tsuper sa ating bansa.

Mga Karagdagang Pagsusuri at Pagtataya

            Napili ko ang akdang ito sapagkat katulad ng Isang Dosenang Klase ng High School Students, inisa-isang ilarawan naman ni Bob Ong dito sa paraang nakakatawa ang mga tsuper sa ating bansa. Hindi niya lamang ginamit ang wika upang ipahayag ang kanyang mga naoobserbahan sa kanyang paligid kundi ginamit niya ito kaakibat ng kanyang estilo sa mabisang paglalarawan upang ipakita ang reyalidad at buksan ang isipan ng mga mambabasa sa nararapat na gawin.

            Kung magkakaroon ako ng pagkakataon na maituro ang siping ito sa aking mga mag-aaral, narito ang aking mga isaaalang-alang sa pagtalakay nito:

            Una, magsasaliksik ako upang maipaliwanag sa kanila nang mabuti kung bakit ang bawat salita, termino o karakter ang ginamit ni Bob Ong sa pagkukumpara at paglalarawan sa bawat uri ng tsuper. Sa paraang ito ay mas lalong magiging malinaw para sa aking mga mag-aaral ang bawat salitang ginamit at maaaring mas kawilihan at kalugdan nila ang akdang ito. Magiging maingat din ako sa pagtalakay ng ilang lantarang pagpapahayag lalo na sa paglalarawan kay Don Facundo upang maunawaan ng mga bata na ito ay isa lamang paghahambing at nagsisiwalat lamang ng maaaring karaniwan din nilang napapansin sa ilang mga tsuper.

            Pangalawa, isa-isa kong tutukuyin ang mga kahinaan at kalakasan ng bawat uri ng tsuper upang mabalanse kong matalakay ang mga ito at makita ng mga estudyante na ang bawat uri ay may pagkakaiba at kanya-kanyang katangian. Sa pagtalakay ko dito ay bubuksan ko rin namin ang kanilang mga isipan upang makita rin nila ang kanilang mga katangian partikular na ang kanilang mga kahinaan o pagkukulang at kalakasan o mga abilidad.

            Pangatlo, bibigyang pansin ko rin na ang The Super Pinoy Driver ay inilagay ni Bob Ong bilang isang pamantayan kung ano ang nararapat na gawin ng mga drayber. Ang pagsunod sa batas trapiko, paggalang sa pasahero, hindi panlalamang sa kapwa driver at maayos na pagpapatakbo ng sasakyan ay isang perpektong paglalarawan sa isang mahusay na driver. Ipaliliwanag ko sa aking mga estudyante na posibleng hindi sila makakilala ng ganitong uri ng drayber sapagkat ang bawat tao ay may kahinaan at may kanya-kanyang katangian. Nasasaatin na lamang kung paano natin gagamitin at pagtatagumpayan ang ating mga kahinaan upang mas maging bukas tayo sa pagbabago at patuloy na magampanan ang nararapat nating gawin sa kabila ng ating mga kahinaang ito.

Konklusyon

            Tunay na naiiba ang estilo ni Bob Ong sa pagsulat ng mga akda. Ang kanyang pagsulat ay hindi katulad ng ibang manunulat na gumagamit ng mga malalalim na mga salita, halimbawa o paglalarawan. Napakatotoo at napakanatural ang kanyang pagpapahayag kaya naman hindi makakailang naaayon sa panlasa ng masa ang kanyang mga akda. Ang isa pang magandang punto sa kanyang pagsulat ay hindi lamang niya nilalayon na maglahad ng mga nakatutuwang pangyayari kundi nais rin niyang buksan ang isipan ng kanyang mga mambabasa hinggil sa katotohanan at tunay na nangyayari sa kanilang kapaligiran at maging bukas sila sa pagbabago.

Mga Sanggunian:

Almario, Virgilio S. (2010). UP Diksiyonaryong Filipino. Pasig City: ANVIL Publishing, Inc.

Ong, Bob. (2002). Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino? Mga Kuwentong     Barbero ni Bob Ong. Pasay City: VISPRINT, INC.

Ong, Bob. (2005). Stainless Longganisa. Pasay City: VISPRINT, INC.

http://tl.wikipedia.org/wiki/Bob_Ong

http://anntukin.wordpress.com/2007/12/02/thebbmlp/

http://megatechtoday.wordpress.com/2011/12/05/filipino-teoryang-realismo/

Isang Dosenang Klase ng High School Students

Isang Dosenang Klase ng High School Students

Sipi mula sa ABNKKBSNPLAKo?!

Ni Bob Ong

Pagpapakilala sa May-akda

            Ang Bob Ong o Roberto Ong ay ang sagisag panulat ng isang kontemporanyong Pilipinong manunulat na kilala sa paggamit ng impormal na Filipino sa pagsulat ng nakatatawa at sumasalaming paglalarawan sa buhay bilang isang Pilipino.

            Ang sagisag panulat na “Bob Ong” ay nabuo noong mga panahon na ang manunulat ay nagtatrabaho bilang isang web developer at guro. Nilikha niya ang Bobong Pinoy website na kanyang inatupag sa mga libre niyang oras. Nabuo ang kanyang sagisag panulat nang may isang taong nakipag-ugnayan sa kanya sa pag-aakalang siya ay totoong taong nagngangalang Bob Ong. Ang site ay nakatanggap ng People's Choice Philippine Web Award for Weird/Humor noong 1998, ngunit ito ay isinara noong pinatalsik sa pwesto ang dating Pangulong Joseph Estrada matapos ang Second People Power Revolution.

            Madalas akalain na si Bob Ong at ang Filipino-Chinese na manunulat na si Charlson Ong ay iisa. Subalit, ayon sa nabanggit ni Bob Ong sa kanyang aklat na Stainless Longganisa, siya ay hindi talaga Filipino-Chinese at hindi rin nya totoong apelyido ang "Ong”. Ang apelyidong "Ong" ay nagmula lamang sa pangalan ng kanyang website na BobOng Pinoy. Inakala rin noon na ang makata at propesor ng literatura mula sa Unibersidad ng Pilipinas na si Paolo Manalo ay si Bob Ong, ngunit itinanggi niya ito.

            Isa pang haka-haka ang nagsasabi na ang tagatanggap ng parangal na Carlos Palanca Memorial para sa Panitikan na si Eros Atalia, nagtapos sa Philippine Normal University at ngayon ay nagtuturo sa University of Santo Tomas, ay si Bob Ong. Siya ay naglathala din ng dalawang aklat na may pamagat na "Peksman, Mamatay ka Man Nagsisinungaling Ako" at "Lapit na me, Ligo na u". Ang paraan ng pagsusulat ni Atalia ay maihahantulad sa paraan ng pagsusulat ni Bob Ong.

            Ang tunay na pangalan ng manunulat na ito ay hindi nalaman. Mas pinili ni Bob Ong na itago sa publiko ang sarili niyang identidad – walang larawan, panayam sa telebisyon, o book launchings man lamang. Ayon din mismo sa kanya, ayaw niyang magpakilala dahil sa hindi niya kayang magbayad ng hinihinging kapalit ng kasikatan. Gusto niyang magpatuloy mamuhay at magsulat bilang isang ordinaryong Pilipino. Dahil dito, nananatiling isang misteryo ang katauhan niya sa mundo ng mga mapagtanong na tao.

            Ang sumusunod ay ang mga librong sinulat ni Bob Ong:

Taon	Pamagat
2001	ABNKKBSNPLAKo?!
2002	Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino?
2003	Ang Paboritong Libro ni Hudas Alamat ng Gubat
2005	Stainless Longganisa
2007	Macarthur
2009	Kapitan Sino
2010	Ang mga Kaibigan ni Mama Susan
2011	Lumayo Ka Nga Sa Akin

ABNKKBSNPLAko?!

            Ang ABNKKBSNPLAko?! ay ang pinakauna at pinakasikat na nobelang sinulat ni Bob Ong. Sinalaysay sa librong ito ang mga nakatutuwang karanasan ng may-akda noong siya ay isa pa lamang estudyante. Inalala rin niya ang mga pangyayari sa kanyang buhay noong siya ay nasa elementarya pa lamang hanggang sa siya ay magkolehiyo at makapasok sa kanyang unang trabaho.

Isang Dosenang Klase ng High School Students

            Ayon sa akdang ito, may labindalawang klase raw ng high school students.

1. Clowns

            Sila ang mga laging nagpapatawa sa klase. Para sa mga guro, sila ang mga          KSP na dahil hindi naman matalino ay idinadaan na lang sa patawa ang            pagpapapansin.

2. Geeks

            Sila ang mga walang pakialam sa mundo at puro pag-aaral lang ang iniintindi.

3. Hollow Man

            Ito ay may dalawang uri. Ang Type A ay ang mga estudyanteng madalas invisible dahil absent. Ang Type B naman ay ang mga mag-aaral na      bagama’t present ay   invisible naman madalas ang sagot sa mga quiz dahil             hollow ang utak.

4. Spice Girls

            Barkadahan ng mga kababaihang mahilig gumimik at magpaganda. Lagi silang     magkakasama at late pumapasok ng room pagkatapos ng recess at lunch break.

5. Da Gwapings

            Sila ang male counterpart ng Spice Girls at lagi silang nagpapa-cute. Kaunti lang   ang myembro nito, mga dalawa hanggang apat lang, para mas pansin ang bawat     isa.

6. Celebrities

            Sila ang mga politicians, athletes at performers. Ang mga politicians ay ang mga   palaban na mag-aaral na mas nag-aalala pa sa kalagayan ng eskuwelahan at             kapwa             estudyante kaysa kanilang pag-aaral. Ang mga athletes ay ang mga            varsity players na hindi magaling sa klase. At ang mga performers naman             ay ang mga estudyanteng kaya lang yata pumapasok sa paaralan ay para            makasayaw,   makakanta at magpakitang-gilas. Sa pangkalahatan, ang mga   celebrities ay   may matinding PR, pero mababang IQ.  

7. Guinness

            Sila ang mga masisikap na estudyante. Masinop sila sa mga projects at aktibo r    in sa recitation kahit laging mali ang kanilang sagot.

8. Leather Goods

            Sila ang mga estudyanteng may maling uri ng determinasyon. Lagi silang determinado sa harapang pangongopya at pandaraya.

9. Weirdos

            Sila ang mga problematic students at tinuturing na black sheep ng klase. May       kanya-kanya silang katangian, kagaya ng konti ang kaibigan, madalas   mapaaway, mababa ang grades at teacher’s enemy.

10. Mga Anak ni Rizal

            Sila ang mga well rounded na mga mag-aaral. Magaling sila sa academics at sa   extra-curricular activities pero may panahon pa rin upang gumimik.

11. Bob Ongs

            Sila ang mga medyo matino na medyo may sayad. Sila yung mga estudyante na             habang nagle-lecture ang guro ay kung ano-ano ang ginagawa at iniisip.

12. Commoners

            Sila ang mga generic na miyembro ng klase. Kulang sila sa individuality at hindi    sila kaagad napapansin ng mga guro tuwing sila ay absent.

            Posibleng may mga estudyante na ang katangian ay kombinasyon ng mga nabanggit. Posible ring hindi lahat ng uri ng estudyante ay makikita sa iisang klase.

Pagsusuri at Pagkukumpara sa Nailathala sa Batikan at sa Orihinal na Akda

            Sa aking pagsusuri, napansin ko na may ilang salita na magkaiba ang pagkakabaybay sa Batikan kumpara sa orihinal na akda. Ang mga ito ay ang mga sumusunod:

Orihinal na Akda	Batikan
kenkoy	kengkoy
eskuwelahan	eskwelahan
pangongopya	pangungopya

            Isa-isa nating suriin ang mga salitang ito. Una ay ang salitang kenkoy. Ang nailathala sa orihinal na akda ay walang ‘g’ sa pagitan ng mga titik ‘n’ at ‘k’ samantalang ang nailathala sa Batikan ay may titik ‘g’. Sa salitang ito, masasabi ko na mas tama ang nailathala sa orihinal na akda na walang ‘g’ sa salitang kenkoy. Ang paliwanag dito ay may kinalaman sa asimilasyon. Ang asimilasyon ay tumutukoy sa pagbabagong anyo ng morpema dahil sa impluwensiya ng mga katabing tunog nito. Isang halimbawa ang panlaping sin- na maaaring manatiling sin- kung ang sinundang letra ay nagtatapos sa d,l,r,s, at t; magiging sim- kung b at p naman ang sinundan; at magiging sing- kung ang sinundan ay ang mga natitirang katinig.

            Sa kaso ng salitang kenkoy, hindi natin magagamit ang tuntunin ng asimilasyon sapagkat hindi naman nating maituturing na unlapi ang ken sa salitang kenkoy dahil hindi naman salitang ugat ang koy. Sa madaling salita, nararapat na pinanatili ng tagapaglathala ng Batikan ang nakalagay sa orihinal na akda na kenkoy na walang ‘g’ sapagkat iyon ang mas tama.  

            Sumunod naman ay ang salitang eskuwelahan. Sa orihinal na akda ay mapapansin natin ang titik ‘u’ sa pagitan ng ‘k’ at ‘w’. Masasabi ko rin dito na mas tama at nararapat na sinunod ang nasa orihinal na akda. Ang salitang eskuwelahan ay mula sa salitang Espanyol na ‘escuela’ at batay sa ating bagong ortograpiya, ang mga salitang hiram na Espanyol na may kambal-patinig ay nararapat singitan ng w sa mga sumusunod na posisyon.

            Sa pagbabagong naganap sa ikatlong salita na pangongopya na naging pangungopya, masasabi ko na ito ay katanggap-tanggap at walang problema rito sapagkat ito ay sakop ng ponemang malayang nagpapalitan.

            Isa pa sa aking napansin ay ang pagkaltas ng ekspresyong “e” sa Batikan at pagpalit dito ng kuwit. Halimbawa nito ay ang sumusunod.

Orihinal na Akda	Type B naman ang mga mag-aaral na bagama’t present e invisible naman madalas ang sagot sa mga quiz.
Batikan	Type B naman ang mga mag-aaral na bagama’t present, invisible naman madalas ang sagot sa mga quiz.

            Nararapat na pinanatili ng tagapaglathala ng Batikan ang ekspresyong ‘e’ sapagkat pinakikita nito ang estilo ng awtor na gumagamit ng paraang kombersasyonal na naririnig niya sa mga karaniwang Pilipino. Ang ganitong estilo ni Bob Ong ay masasaksihan sa halos lahat niyang akda.

            Narito pa ang ilang pagkakaiba sa nailathala sa Batikan at sa orihinal na akda.

Orihinal na Akda	Batikan
magpa-cute	magpacute
Performers naman ang mga estudyanteng kaya lang yata pumapasok sa eskuwela e para makasayaw, makakanta at makatula…	Performers naman ang mga estudyanteng pumapasok lang sa eskwela para makasayaw, makakanta at makatula…
Hari ng Math, Science, at English	Hari ng math, science at English
Hindi sila kagad napapansin ng teacher pag absent…	Hindi sila kagad napapansin ng teacher pag-absent…

            Sa salitang magpa-cute, nararapat ang paglalagay ng gitling sapagkat ito ay code-mixing. Kapag may hiram na salitang ginamit, nararapat na may gitling kapag nilagyan ito ng unlapi. Kung wala itong gitling, gaya ng nakalagay sa Batikan, ang pagbasa dito ay /magpacute/.

            Sa sumunod naman ay tila iba na ang pakahulugan nito. Sa orihinal na akda ay hindi sigurado kung ito ang motibo ng mga bata sa pagpasok sa paaralan. May benefit of a doubt ‘ika nga. Subalit ang nailathala sa Batikan ay tila judgmental ang dating o tila sinasabing pumapasok lamang sila sa paaralan upang magpasikat.

            Sa sumunod naman ay mapapansin natin na naka-capitalize ang mga asignaturang Math at Science at may kuwit na naghihiwalay sa Scinece at English sa orihinal na akda samantalang sa Batikan ay hindi natin ito makikita.  Sa pagkakataong ito, dapat naging maingat ang tagapaglathala ng Batikan sa paggamit ng capital letters at kuwit. Sa paglalagay ng kuwit sa pagitan ng Science at English, ipinakikita lamang sa orihinal na akda na hiwalay ang asignaturang Science sa English.

            At sa huling napansin ko naman, makikita ang pagkakaroon ng gitling sa pagitan ng ‘pag’ at ‘absent’ samantalang wala nito sa orihinal. Mas tama at nararapat ang nailathala sa orihinal sapagkat nangangahulugan ito ng kapag wala ang isang estudyante o kapag absent siya. Hindi ito nangangahulugan ng absence o pagkawala gaya ng ipinahihiwatig ng nakalagay sa Batikan.

Mga Karagdagang Pagsusuri

            Kapansin-pansin ang kakaibang estilo ng pagsulat ni Bob Ong sa kanyang mga inilathalang libro. Gumamit si Bob Ong ng estilong lantarang paglalarawan upang isiwalat ang bawat uri ng estudyante sa high school. Ang akda niyang ito ay isang uri ng satira o isang akdang pumupuna sa mga bisyo at kahinaan ng tao, partikular ang mga estudyante, sa paraang mapagpatawa, mapangkutya at may layuning magbunga ng pagbabago. Kinutya ni Bob Ong sa paraang katawa-tawa ang mga estudyanteng laging nangongopya at mga mag-aaral na mas gustong maging sikat sa buong klase o sa eskuwelahan subalit hindi naman mahusay sa pag-aaral. Ang prangkang paglalarawan niyang ito ay maaaring kawilihan at tanggapin ng iba o di naman kaya ay kasuklaman at hindi tanggapin ng iba. Kawiwilihan ito at tatanggapin ng mga estudyanteng nakikilala ang kanilang sarili at natutukoy ang kanilang mga kahinaan at kalakasan. Ang mga estudyanteng ito ay bukas ang isipan at handang magbago para sa kanilang ikabubuti. Sa ibang mag-aaral naman na sensitibo at hind sanay sa pagbabasa ng mga akda na nagsisiwalat ng katotohanan, maaari silang masaktan at mapahiya sa kanilang mga kaklase. Maaaring mas lalo nilang isara ang isip nila sa pagharap sa katotohanan at manatili sa hindi nararapat na gawain.

            Gumamit din si Bob Ong ng Taglish na isang halimbawa ng code switching upang mas maging kawili-wili ang kanyang paglalarawan sa bawat klase ng estudyante. Ginamit niya ang lengguwahe ng mga kabataan sa kasalukuyan.

            Ang paggamit din ni Bob Ong ng mga karaniwang salitang ating ginagamit, lalo na ng mga kabataan sa ngayon, gaya ng KSP, bad trip, may sayad, gimik at iba pa ay kapansin-pansin sa akdang ito. Napaka-Pilipino ang paggamit niya sa mga salita at napakatotoo at natural ang kanyang pagpapahayag kaya naman hindi katakatakang patok sa panlasa ng masa ang kanyang mga akda.

            Gumamit din siya ng isang idyoma at tayutay. Black sheep ang itinuring niya sa mga mag-aaral na kalimitang problemado at mga hindi maunawaan ng guro. Ikinumpara naman niya ang mga anak ni Rizal o mga well rounded students sa endangered species at ang mga mag-aaral na laging harapang nangongopya na talo pa ang balat ng mga buwaya sa pakapalan.

            Kung ating mapapansin, nagsulat si Bob Ong ng mga bagay na mahirap intindihin para sa mga elite. Maaaring kung hindi ka galing sa pampublikong paaralan ay hindi mo masyadong maiintindihan ang ilang tinalakay nya sa kanyang librong ABNKKBSNPLAko?! at maging sa akda niyang Isang Dosenang Klase ng High School Students. Sa ganitong paraan ng pagsusulat, nakakalikha siya ng isang tahimik at temporaryong pagbabago sa lipunan. Para bang tumataas ang tingin ng masa sa kanilang sarili dahil alam nilang sila lamang ang may kakayahang umintindi ng mga naisusulat ni Bob Ong. Magaling si Bob Ong para sa masa dahil nakikita nila ang kanilang mundong ginagalawan sa pagbabasa lamang ng libro.

           

            Patok na patok ang mga libro ni Bob Ong dahil ang mga ito ay nakakatawa at magandang pampalipas-oras. Subalit hindi lamang ito ang nais niyang ipamahagi sa mga mambabasa kung hindi ang kamalayan sa identidad na namamayani sa lahing Pilipino.

           

Konklusyon

            Naiiba ang estilo ni Bob Ong sa pagsulat ng mga akda. Ang kanyang paraan ng pagsulat ay siguradong kawiwilihan ng mga kabataan sa kasalukuyan. Hindi lamang niya nilalayon na maglahad ng mga nakatutuwang pangyayari kundi nais rin niyang buksan ang isipan ng kanyang mga mambabasa hinggil sa katotohanan at tunay na nangyayari sa kanilang kapaligiran.

           

            Sa akdang Isang Dosenang Klase ng High School Students, makikita ng mga mag-aaral na nasa ika-7 baitang ang iba’t ibang uri ng mga kaklase na maaari nilang makasalamuha o makasama. Mabubuksan ang kanilang isipan kung anong klaseng identidad ang nais nila para sa kanilang sarili. Matutukoy rin nila kung aling grupo ng mga kaklase o kaibigan ang kanilang nararapat na kabilangan.

Rekomendasyon

           

            Narito ang aking mga rekomendasyon hinggil sa pagtuturo ng akdang ito sa mga mag-aaral sa ika-pitong baitang at maging sa pagtuturo ng iba pang akda na nakalathala sa Batikan.

            Una, nararapat na hindi lamang umasa ang guro sa kung ano ang nakalathala sa Batikan. Mabuting basahin ang orihinal upang lubusang makita ang paraan ng pagsulat o estilo ng awtor at mabigyang diin ang tumpak na mga salitang ginamit sa orihinal na akda.

            Pangalawa, isang mabuting paraan din ang manaliksik hinggil sa manunulat ng akda upang mabigyan ang mga mag-aaral ng ideya higgil sa paraan ng pagsulat ng may-akda at maibahagi ang mga dahilan kung bakit siya maituturing na mahusay na manunulat.

            Pangatlo, sa pagtuturo ng Isang Dosenang Klase ng High School Students sa mga mag-aaral sa ika-pitong baitang, nararapat ang tama at balanseng pagtalakay ng mga guro upang makita ng mga mag-aaral ang sarili nilang mga kalakasan at kahinaan at maging bukas sila sa pagbabago.

Mga Sanggunian:

Ong, Bob. (2001). ABNKKBSNPLAKo?!. Pasay City: VISPRINT, INC.

http://tl.wikipedia.org/wiki/Bob_Ong

http://winnerpinoy.wordpress.com/2009/08/12/si-bob-ong-at-ang-mga-bobong-pinoy/

http://kulturangpop.blogspot.com/2005/10/isang-pagsusuri-sa-post-kolonyal-na.html